Toen de Fiat 850 in 1964 werd gepresenteerd op de Autosalon van Turijn was die van begin af aan een bron van inspiratie voor designers.
In Turijn stond meteen een groot aantal speciale carrosserieën van gerenommeerde ontwerpers. Een aantal van deze modellen kwam niet verder dan een prototype maar er zijn er ook waarvan series (soms zelfs grote) zijn gemaakt.
Ik kwam in oude Italiaanse autobladen als Quattroruote veel artikelen over deze bouwdrang tegen en begon meer informatie te verzamelen. Daarover lees je in deze categorie en de bijbehorende menu's.
In dit hoofdstuk beschrijf ik ze en in de lijst hieronder zie je ze staan.
Klik op de foto voor een album.
Ik heb artikelen geschreven over: Abarth, Allemano, Baldi, Bertone, Boneschi, Caprera (Berlina, Belvedere, Coupé), Delta, Die Mesh, Ellena, Eurostyle, Giannini, Giunsella, Landi, Lombardi (alle modellen), Mantelli, Maplex, Manzu, Martaré, Michelotti, Moretti (alle modellen), Osca, Osi, Otas, Pininfarina, Savio, Scioneri, Siata/Orsa, Trivette, Vignale en Zagato.
Klik op de naam en een nieuw venster over het merk opent .
De afbeeldingen in het album komen uit "le Fuoriserie 1964/1965", een uitgave van Quattroruote. Voor de informatie en foto's per merk gebruikte ik clubsites, Wikipedia en het onnavolgbare boek Fiat 850 fuoriserie van Allesandrino Sannia.
Een Fiat 850 Lusso van Giovanni Moretti (update)
- Hits: 1306
Naast de Moretti 850 Berlina 4 porti, de Coupé en de Spider die in 1964 uitkwamen werd ook een Lusso geleverd, ook op basis van de Fiat 850 Berlina.
De Moretti 850 Lusso, een uitgebreide variant van de normale Fiat 850, had maar een paar aanpassingen: de grille (die ook door Caprera werd gebruikt) en de sierlijst vallen meteen op maar de auto kreeg ook sierringen op de velgen!
Als je hieronder beter kijkt zie je ook de uitzetbare zijramen achter. Niet zichtbaar zijn het motorkapslot en de beklede kofferruimte.
Binnen werd de naam "Lusso" wel eer aangedaan: dikkere stoelbekleding in skai en een beklede dakhemel. En er waren zelfs opties te bestellen.
Metaallak, sierlijsten op de spatbordranden en in het interieur verstelbare rugleuningen op de voorstoelen, een houten stuurwiel en een tunnelconsole.
Moretti nam zelfs de moeite om het 850 dashboard uit elkaar te halen om het van een Moretti logo te voorzien:
Een 850 met dit embleem zul je niet vaak tegenkomen:
3 Fiat 850's van Giovanni Moretti (1964)
- Hits: 2174
Als je op internet zoekt naar Moretti's op basis van de Fiat 850 vind je hoofdzakelijk de Sportiva's maar er zijn door Moretti meer 850's gemaakt: in 1964 werden op het Autosalon in Turijn deze 3 modellen geshowd: de Moretti 850 Berlina, Coupé en Spider (ook wel "Spyder" genoemd).
Bron:Auto Italiana
Dit is een 850 SS (zie de velgen). Bron: Autovisie
Bron: Quattroruote
De verhoudingen van de 4 deurs Berlina klopten niet zo mooi als die van beide sportwagens met hun slanke vormen. Michelotti probeerde dit op te lossen door een derde vaste zijruit achter het achterportier te monteren.
Al deze modellen werden normaal gesproken geleverd met een interieur van vinylleer, maar op verzoek konden ze in natuurlijk leer worden geleverd. Ook metallic lak was mogelijk en voor de Spider was een een hardtop leverbaar.
Bovendien was voor de Coupé-versie ook de SS-variant met 48 pk verkrijgbaar. In deze motor werden onder andere de nokkenas, carburateur, stroomverdeler, luchtfilter, oliecarter en uitlaatsysteem vervangen. De in- en uitlaatkanalen in de cilinderkop werden gepolijst en aangepast en er werden extra grote kleppen met dubbele klepveren gemonteerd.
De wielophanging kreeg vier speciale schokdempers om de auto te verlagen en tenslotte werden geventileerde velgen gemonteerd. In het interieur monteerde men een houten sportstuur en een instrumentenpaneel met toerenteller en manometers voor watertemperatuur en oliedruk.
De 850 SS:
Beschrijving van de 850 SS in het jaarboek van Quattroruote.
De folder (klik op de afbeelding voor een groter formaat):
Fiat 850's van Giovanni Moretti
- Hits: 10483
Al eerder schreef ik een paar kleine artikelen over Moretti's. Die voeg ik in dit artikel samen en geef meteen meer achtergrondinformatie over Moretti. De modellen worden ieder ook in een apart verhaal besproken.
Moretti S.p.A. werd opgericht in 1925 door Giovanni Moretti en produceerde door de jaren heen veel verschillende modellen, waaronder naast auto's ook motorfietsen, brommobielen en bedrijfsvoertuigen. Dat waren eigen ontwerpen maar er werden ook modellen ontwikkeld in samenwerking met andere bedrijven. Tijdens de Tweede Wereldoorlog had Moretti succes met de bouw van bedrijfsvoertuigen, waarbij vooral de elektrisch aangedreven kleine vrachtwagens en een elektrische auto met 5 of 7 zitplaatsen opvielen.
In 1946, toen de oorlog voorbij was en de vraag naar hun bedrijfsvoertuigen verminderde, begon Moretti met de productie van conventionele auto's. Het eerste model dat door Moretti werd uitgebracht, was de 'Cita' en kort daarna verscheen de '600'. In 1953, werd de '750' uitgebracht en daarvan werden in de jaren vijftig verschillende versies gebouwd, waaronder stationcars, taxi's, berlinas, coupé's, raceauto's (monoposto's) en ook weer bedrijfsvoertuigen. De 600 en 750 hadden in de jaren vijftig een bescheiden succes.
Moretti stopte in de tweede helft van de jaren vijftig met het ontwerpen en bouwen van complete auto's om kosten en overhead te verminderen. Het bedrijf schakelde over op Fiat-techniek en chassis voor al zijn serie-auto's. Maar ondanks dat ze een complete reeks modellen op basis van de '750' (sedan, coupé, spider, stationwagen en meer) bouwden, kon Moretti niet concurreren met de 600 van Fiat, want die kostte bijna de helft en domineerde daarom een groot deel van de markt. De massaproductie van alle eigen modellen werd vervolgens stopgezet vanwege de aanhoudend lage verkopen en de daaruit volgende financiële problemen:
Een beeld van de na-oorlogse modellen vind je hier of door op de afbeelding te klikken
Omdat Giovanni Moretti en Gianni Agnelli bevriend waren kon Moretti via een gunstige deal Fiat-chassis blijven gebruiken voor een reeks speciale modellen. Eind jaren zestig en begin jaren zeventig werden de modellen op basis van de Fiat 850 gebouwd maar ook die konden niet voor betere financiële resultaten zorgen. In 1967 produceerde Moretti slechts 2.600 auto's, in 1973 werden er 3.292 geproduceerd en in 1974 was de productie gedaald tot slechts 1.071.
Eindelijk, na jaren van achteruitgang, stopte de Moretti S.p.A in december 1989 officieel de activiteiten.
De komst van de 850 was voor Moretti een uitgelezen kans om hun assortiment, dat al veel modellen omvatte, uit te breiden. Voor het ontwerp werd, zoals gebruikelijk, de beroemde stylist Giovanni Michelotti ingeschakeld. Hij creëerde een evolutie van de klassieke Moretti lijn en maakte ze moderner.
De ontwerpen waren een compromis tussen proporties, strakke, sobere lijnen en grote vlakken. Op basis van de Fiat 850 werden de volgende Moretti's gebouwd:
De Moretti 850-reeks, die na de zomer van 1964 (vanaf het Autosalon in Turijn) in de verkoop ging, kwam in drie soorten carrosserieën: de klassieke 2+2 Coupé en 4-zits Spider kregen gezelschap van een 4-deurs, 5-zits berlina. Ze waren redelijk comfortabel ondanks de compacte basis.
Meer over deze 3 modellen vind je hier.
Ook werd een 850 Berlina getoond met maar zeer kleine aanpassingen, de Moretti 850 Lusso:
Meer lezen over de Moretti 850 Lusso? Hier.
Gelukkig kon Moretti het beter want in 1966 volgde de Coupé Sportiva die verkrijgbaar was als 850 SS en 1000 SC. In de jaren daarna werden er kleine wijzigingen (er kwam een Targa-uitvoering) aangebracht en in 1969 kwam, op basis van de Fiat 850 Special, de Moretti 850 Special Berlinetta uit.
Moretti 850 SS
Moretti 1000 SC. Het artikel over dit model staat hier.
Moretti Berlinetta Sportiva S4
Meer over dit model.
Hier zie je de Moretti op basis van de Fiat 124 bij de Berlinetta Sportiva:
Mijn huidige verzameling informatie over Moretti-modellen op basis van de Fiat 850 vormt het startpunt voor meerdere artikelen. Als ik meer vind voeg ik dat toe.
De Grand Prix van OTAS
- Hits: 1909
Ik heb OTAS al in een eerder artikel genoemd en daar kwam eigenlijk hoofdzakelijk de OTAS 820 aan bod. Voor geïnteresseerden staat er op dit moment (maart 2023) in Frankrijk een OTAS Grand Prix met Abarth 1300 motor te koop.
Als de OTAS al zeldzaam is dan is deze met een 1300 Abarth motor zo mogelijk nog zeldzamer. Een flink deel van deze auto's werd namelijk in de Verenigde Staten verkocht als OTAS 820 met een 817cc motor (vanwege emissie-eisen).
Een zo laag chassisnummer als van deze auto heb ik nog nooit gezien:
Ik heb een fotoalbum samengesteld met foto's van de verkoopsite.
Een trieste Vignale 850 bij Catawiki
- Hits: 676
Op Catawiki staat tot 25 februari 2023 deze Vignale 850 te koop. Geen motor, geen versnellingsbak, geen ruiten, zeer slecht interieur. Er staat geen minimumprijs voor maar in deze staat zou ik geld toe moeten krijgen om hem op te halen. Dat denken meer mensen want het hoogste bod met nog 5 dagen te gaan is € 2,00.
Om alle bezoekers van deze site te laten griezelen heb ik hier een album geplaatst.
Fiat 850 by Francis Lombardi
- Hits: 11534
Het bedrijf van Francis Lombardi werd in Vercelli in 1947 opgericht door Carlo Francesco "Francis" Lombardi. Hij was gevechtspiloot geweest tijdens de Eerste Wereldoorlog en richtte in 1938 het bedrijf Azionaria Vercellese Industrie Aeronautiche (AVIA) op dat vliegtuigen ontwierp en bouwde, bijvoorbeeld de AVIA LM3, een kleine tweezitter die in een kleine serie werd geproduceerd en onder meer voor trainingsdoeleinden werd gebruikt. en de AVIA LM02, een duikbommenwerper.
Na de Tweede Wereldoorlog begon Lombardi met het bouwen van auto's. Hij maakte in eerste instantie speciale carrosserieën voor de grote Fiat-sedans. Deze modellen waren echter duur en dus verkocht Lombardi direct na de tweede wereldoorlog geen aantallen om winst mee te kunnen maken. Vanaf 1949 gebruikte Lombardi daarom de kleinere Fiat-modellen. Dat was wel succesvol want in de jaren zestig produceerde Lombardi tot 6000 auto's per jaar.
Begin jaren zeventig kwam Lombardi in financiële moeilijkheden want de verkoop nam af, deels door de uitbreiding van het Fiat-modellengamma, dat nu zelf steeds meer niches afdekte en zo de vraag naar speciale carrosserieën beperkte. Lombardi werd in december 1974 opgeheven.
Mijn huidige verzameling informatie over Lombardi-modellen op basis van de Fiat 850
Als ik meer vind voeg ik dat toe.
Lucciola.
In de jaren vijftig en zestig creëerde Lombardi modellen op basis van de Topolino, de Nuova 500 en de 600. Lombardi produceerde hiervan stationwagons, pick-ups en cabriolets. De voorkant, inclusief de A-stijl bleef daarbij meestal behouden; de aanpassingen bleven dus beperkt tot het interieur en soms ook tot de achterkant. Toen de Fiat 850 uitkwam werd die ook aangepast en een daarvan was de de Lucciola, een van Lombardi's meest succesvolle modificaties.
Lucciola was een naam waaronder verschillende vierdeursversies van Fiat-kleine auto's werd aangeboden. De eerste Lucciola was gebaseerd op de Fiat 600. Na verlenging van de wielbasis kwamen er achterdeuren die scharnierden aan de C-stijl. Op deze manier (zelfmoorddeuren!) bereikte Lombardi de grootst mogelijke opening om in te stappen en liet daarbij tegelijkertijd de B-stijl weg.
Dit werd later herhaald met de Fiat 850, waarbij Lombardi dit model achterdeuren met conventionele scharnieren, een langer dak en een langere motorruimte meegaf.
De Lucciola werd later de basis voor de Seat 850 "Lungo".
Begin jaren zeventig ontwierp Lombardi ook een vierdeursversie van de Fiat 127 maar over de 850 Lucciola kun hier verder lezen.
Smart
Ook de typenaam "Smart" was al eens eerder door Lombardi gebruikt, namelijk in de Coupé-versie van de Fiat 1300:
Voor de 850 maakten ze er dit van:
Meer lees je hier.
Libellula
De Lombardi Libellula werd als Fiat 850 Spider ontworpen toe Fiat zelf nog geen Spider leverbaar had. De eerste presentatie was op het Autosalon van Turijn.
Meer over de Libellula hier.
Monza
De Lombardi Monza was een speciale uitvoering gebaseerd op de Fiat 850 en (misschien wel) ontwikkeld als concurrent van de Siata Spring.
Als je meer wilt zien van de Monza kun je hier terecht
Grand Prix (1968) en Grand Prix Monza
Naast de ombouw van Fiat- en Lancia-modellen, presenteerde Lombardi sinds de jaren zestig regelmatig voertuigen met een carrosserie die volledig in eigen huis was ontworpen. Een daarvan was de Lombardi Grand Prix, een tweezits sportwagen waarvoor Giuseppe Rinaldi de carrosserie ontwierp en die de techniek van de Fiat 850 gebruikte.
Bijzondere kenmerken van de auto waren de lage neus en, bij latere modellen, de verstelbare lamellen op de motorkap.
De 150 km/u snelle auto, die meestal in opvallende kleuren was gespoten, werd verkocht van 1968 tot 1972. Er was de Grand Prix als coupé en - vanaf 1969 - als Spyder met rolbeugel. De Grand Prix was ook leverbaar als Abarth Scorpione en werd in een licht gewijzigde versie ook geleverd door Giannini en Otas.
Een Abarth Scorpione
De Lombardi Grand Prix Monza:
Meer over de Grand Prix en de Grand Prix Monza staat hier.
De Fiat 850 Libellula van Francis Lombardi
- Hits: 735
De Lombardi Libellula was een Spider met strakke, gestroomlijnde lijnen op basis van de Fiat 850 toen Fiat zelf nog geen 850 Spider had en werd in 1967 voor het eerst getoond op het Autosalon van Turijn.
Een paar foto's uit Turijn:
.
Er zijn geen details die in het oog springen buiten de voorkant met het vierkante ontwerp heeft dat goed aansluit op de geïntegreerde bumper.
Aan de achterzijde zien we naast de behuizing voor het cabriodak enkele spleten aan de zijkanten om de motor te koelen. Dit is ook door andere carrosseriebouwers overgenomen maar in de Libellula zijn die mooier geïntegreerd en dragen daarom bij aan het ontwerp van de auto als geheel. Het is niet bekend hoeveel Libellula's Francis Lombardi heeft geproduceerd. Bij introductie was de vraagprijs 956.000 Lire wat vandaag de dag ongeveer € 10.000 zou zijn. Voor die prijs mag je er een bij me op de oprit zetten!
