Toen de Fiat 850 in 1964 werd gepresenteerd op de Autosalon van Turijn was die van begin af aan een bron van inspiratie voor designers.
In Turijn stond meteen een groot aantal speciale carrosserieën van gerenommeerde ontwerpers. Een aantal van deze modellen kwam niet verder dan een prototype maar er zijn er ook waarvan series (soms zelfs grote) zijn gemaakt.
Ik kwam in oude Italiaanse autobladen als Quattroruote veel artikelen over deze bouwdrang tegen en begon meer informatie te verzamelen. Daarover lees je in deze categorie en de bijbehorende menu's.
In dit hoofdstuk beschrijf ik ze en in de lijst hieronder zie je ze staan.
Klik op de foto voor een album.
Ik heb artikelen geschreven over: Abarth, Allemano, Baldi, Bertone, Boneschi, Caprera (Berlina, Belvedere, Coupé), Delta, Die Mesh, Ellena, Eurostyle, Giannini, Giunsella, Landi, Lombardi (alle modellen), Mantelli, Maplex, Manzu, Martaré, Michelotti, Moretti (alle modellen), Osca, Osi, Otas, Pininfarina, Savio, Scioneri, Siata/Orsa, Trivette, Vignale en Zagato.
Klik op de naam en een nieuw venster over het merk opent .
De afbeeldingen in het album komen uit "le Fuoriserie 1964/1965", een uitgave van Quattroruote. Voor de informatie en foto's per merk gebruikte ik clubsites, Wikipedia en het onnavolgbare boek Fiat 850 fuoriserie van Allesandrino Sannia.
Die ene Fiat 850 van Eurostyle
- Hits: 1663
Eurostyle Costruzione Carrozzerie e Automobili (afgekort Eurostyle) werd in 1968 opgericht door Mario Gatto en Gino Marega en was gevestigd in Turijn.
Ze maakten voornamelijk speciale carrosserieën voor autotentoonstellingen. Slechts in één geval was er sprake van een beperkte serieproductie. Eurostyle ontwierp geen eigen modellen, maar gebruikte de creaties van verschillende ontwerpers. Het merk maakte op de Autosalon van Turijn in 1968 zijn debuut.
Voor dit debuut bouwde het twee prototypes, genaamd Hidalgo 1000 en 1600, respectievelijk gebaseerd op de Fiat 850 en 125. Het enige model dat Eurostyle in massa produceerde, was de LMX 2300 HCS, een sportwagen bedacht en ontworpen door Franco Scaglione.
Voor ons is de Eurostyle Fiat Hidalgo 1000 van 1968 belangrijk: het was een lage en zeer sportieve coupé gebaseerd op de Fiat 850, bedoeld als alternatief voor de 850 coupé van de tweede serie. De motor werd uitgeboord tot 1000 cc.
Optisch waren de belangrijkste kenmerken:
- de futuristische vormen,
- het originele, lange front met de rechthoekige koplampen die relatief dicht bij elkaar stonden en
- de grote afdekking van acrylglas tussen de spatborden.
Het is in 1968 bij een one-off gebleven. Voor zowel de Hidalgo 1000 als de 1600 werd het volgende jaar wel een update voorgesteld, die minder extreem was en rationeler, dit met het oog op kleine serieproductie.
Het vernieuwde front van de Hidalgo 1000, dat twee normale koplampen bevatte, deed de auto echter veel van zijn originaliteit verliezen, waardoor die een "gewoon" uiterlijk kreeg.
Het patroon van nep-gaten op de dorpels en de luchtinlaten aan de achterkant van de spatborden moest dit compenseren maar er kwam geen echte seriebouw tot stand, zodat het bedrijf eind 1973 werd beëindigd.
Die ene Fiat 850 van Carrozzeria Ellena
- Hits: 1881
Carrozzeria Ellena heeft maar één model gebouwd op basis van de Fiat 850: de 1000 Spider van 1964. Deze versie had een alternatief kunnen zijn voor de versie van Bertone. Wat opvalt, is de gelijkenis met de koplampen die een kap hebben die ze volledig bedekt en die je ook zou zien in de eerste versie van de 850 Spider. Het kofferdeksel loopt aan de voorkant sterker omlaag dan bij de Bertone. De motorkap is dan weer wat hoger en meer afgerond met waarschijnlijk genoeg plaats is om het canvasdak neer te klappen. Er was een mogelijkheid om er nog meer geld aan uit te geven door de Abarth motorversie te kiezen.
In Quattroruote stond deze afbeelding waar we ook de achterzijde beter kunnen zien:
Carrozzeria Ellena had nauwe banden met de Turijnse carrosseriebouwer Carrozzeria Boano die bodies voor Ferrari (de 250 GT bouwde). In 1957 ging Mario Felice Boano aan de slag bij het Centro Stile van Fiat. Daar ontwierp hij met zijn zoon Gian Paolo onder andere de Fiat 850 Coupé en de Fiat 124 Coupé.
Ellena zette aanvankelijk de productie van de 250 GT-carrosserieën voort maar later verschoof de focus van het bedrijf naar het produceren van goedkopere speciale carrosserieën op basis van modellen van Fiat en Lancia, waaronder een kleine bestelwagen op basis van de Fiat 600 Multipla, die soms wordt beschreven als het grootste commerciële succes van Ellena.
Daarnaast verschenen ook nog een luxe coupé gebaseerd op mechaniek van Fiat en in de jaren zestig dus een aantal spiders op basis van de Fiat 850 en de Abarth 1000. Ellena kon in dit segment uiteindelijk geen vaste voet aan de grond krijgen en in 1966 staakte het bedrijf zijn activiteiten.
Dit zijn foto's van de Ellena tijdens de presentatie in Turijn:
Die ene Fiat 850 van Carrozzeria Boneschi
- Hits: 1605
Toen de Fiat 850 in 1964 op de markt kwam begon Carrozzeria Boneschi net zijn activiteiten te verleggen van speciale carrosserieën op bestelling voor bijvoorbeeld Talbot, Rolls-Royce, Alfa Romeo, Lancia en Fiat naar bedrijfswagens en bussen. Als eindstuk kwam Boneschi met een eigen interpretatie van de 850 en toonde de sierlijke Daino Spider, een model met eenvoudige, strakke lijnen. Het bleef helaas maar bij één auto.
Het bedrijf werd in 1919 door Giovanni Boneschi nabij Milaan opgericht. Het verhuisde later naar Cambiago. In de tweede Wereldoorlog werd de fabriek vernield maar in 1946 herbouwd; Boneschi overleed kort daarna. Als merk is Boneschi overgenomen door carrosseriebouwer Savio.
Fiat 850 door Carrozzeria Allemano
- Hits: 1824
Carrozzeria Allemano werd in 1928 door Serafino Allemano in Turijn opgericht als carrosseriewerkplaats. In 1935 werd met het reparatiewerk gestopt en concentreerde het bedrijf voortaan zich uitsluitend op het ontwerpen van carrosserieën maar door het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog moesten de activiteiten opgeschort worden.
Na de Tweede Wereldoorlog nam Allemano de draad weer op. Onder de eerste ontwerpen vind je onder andere de Ferrari 166 S die in 1948 de Mille Miglia won, de Alfa Romeo 2500 van 1950 en de Lancia Aurelia Cabriolet van1952. Ook bouwde Allemano de Cisitalia 202 Berlinetta van 1951, die ontworpen werd door Carrozzeria Scaglietti.
Voor ons is belangrijk dat Allemano diverse modellen voor Fiat produceerde, waaronder enkele versies van de Fiat 1100 TV (1954), de Fiat 600 (1955-1958), de Fiat 850 en een aantal exemplaren van Abarth.
Hier zie je de Allemano 850 Berlina en Coupé van 1964:
De 850 Berlina:
En de 850 Coupé:
Hoewel Allemano veel beroemde andere modellen bouwde bleken de activiteiten van het bedrijf niet winstgevend en werd het in 1965 opgedoekt. Hadden ze toch mooi nog wel twee 850's op hun naam staan.
TriVette op basis van Fiat 850
- Hits: 6461
Dit artikel is al eerder gepubliceerd; dit is versie 2, uitgebreid met een fotoalbum
Zo'n beetje iedere Italiaanse carrosseriebouwer en tuner heeft zich aan de Fiat 850 gewaagd. Buiten Italie gebeurde er weinig op het derivati-front. Maar als er dan een Amerikaan aan een 850 begint dan wordt het wel heel spectaculair. Bob Keyes bouwde tussen 1974 en 1978 de TriVette. Niet veel, 27 stuks slechts waarvan 25 met de techniek van de Fiat 850 (voor de andere twee werd een VW Kever als donor gebruikt). Een van die 25 had een motor met een PBS-cilinderkop en twee Weber 40 DCOE's. Bij het afleveren van deze auto werd een topsnelheid van ruim boven de 200 km/u gehaald.
De geschiedenis:
Deze TriVette werd ontworpen in 1973 en was toegelaten als motorfiets in Califirnië. Bob koos de techniek van de 850 omdat die, zoals deze website zegt, naast betrouwbare motoren ook een uitstekend brandstofverbruik had en dat was handig ten tijde van het olie-embargo van toen. Zeker in een voertuig van net 500 kg. Dat gewicht werd gedeeld door een oersterk stalen buisframe met daarop een polyester carrosserie. Instrumenten kwamen, net als achterwielophanging en voorrem uit gesloopte 850's (de TriVette werd pas gebouwd toen de 850 al uit productie was). Naast de eerste generatie is er ook een tweede geweest, speciaal ontwikkeld voor de politie als achtervolgingsvoertuig. Dit omdat de politie-Fords moeite hadden om de meeste snelheidsovertreders bij te houden. Gekker hoeft echt niet (en als je het mij vraagt past er trouwens geen standaardformaat USA cop in een TriVette).
Recent is er een verkocht voor $18000, dus mocht je er een willen, even doorsparen.
Meer kun je lezen op deze site
In Quattroruote werd er dit over gezegd:
Hij heeft maar 3 wielen, dus hij gebruikt minder......
Een album met meer foto's van Trivettes van de eerste generatie vind je hier (foto's o.a. van www.vigillante.com)
Fiat 850 als Shelette (update)
- Hits: 4553
Giovanni Michelotti was een van de toonaangevende ontwerpers van auto's van de 20e eeuw.
Hij werkte voor diverse opdrachtgevers als Vignale, Ghia, Bertone, Stabilimenti Farina, en Allemano en richtte in de jaren 50 zijn eigen ontwerpbureau op; vanaf de late jaren vijftig was hij verantwoordelijk voor alle nieuwe Triumphs.
Zo tekende hij de TR4 en TR5, de Spitfire en de Dolomite. Hij werkte ook in opdracht van andere merken waaronder DAF (44 en 55), Fiat, Lancia en Ferrari.
Op basis van de 850 tekende hij carrosseriën voor Osi en Scioneri die je in andere artikelen op deze site kunt vinden (menu "le Fuoriserie")
Ook ontwierp hij de 'Shelette'. Die was een vervolg op de Italiaanse traditie om op basis van gewone auto's Spiaggina's te bouwen, strandauto's voor de rich and famous dus.
Phillip Schell, een ontwerper van jachten, gaf Giovanni Michelotti opdracht een "shoreline runabout" zoals de Jolly's te ontwerpen met rotan stoelen en dashboard.
De lijst met voormalige eigenaren leest als een who-is-who van beroemde personen: bijvoorbeeld Giovanni Agnelli, Ringo Starr en Phillippe Starck.
Van deze auto werden 80 exemplaren gebouwd die niet allemaal bewaard zijn gebleven; het gebruik aan zee en de roestduivel eisten hun tol.
De Spiaggina's of Spiaggetta's waren extreem gescalpeerde auto's met meestal een interieur van hout en met rieten stoelen.
Advertentie uit 1969:
De Shelette is nog steeds erg gewild en brengen makkelijk tussen € 35.000 en € 40.000 op.
Artcurial veilde er in 2018 in Le Mans een met chassisnr 09566001.
Volgens de veilingbrochure een zeldzaam originele auto met slechts 3 eigenaren sinds nieuw.
De auto was meer dan 20 jaar opgeslagen geweest.
Hier en daar een beetje roestig maar in ieder geval onaangeraakt door een overijverige restaurateur.
In het Louwman-museum in Wassenaar staat deze:
Ook op allerlei beurzen verschijnen ze soms:
De Shelette in wat meer detail:
Met Nardi stuurwiel
Fiat 850 Ghia Vanessa (Update met extra foto's)
- Hits: 5862
Vanessa, een hele generatie Nederlandse mannen is groot geworden met een poster van haar aan de muur. Mannen met een poster van de Ghia Vanessa aan de muur waren er een stuk minder. En dat is niet helemaal vreemd want de Fiat 850 Ghia Vanessa, ontworpen door Giugiaro, werd in 1966 als een echte dames-auto geintroduceerd.
Autovisie introduceerde de auto zo:
Ghia stuurde dit persbericht uit in 1967 (het komt uit de verzameling van Fred Abarth):
de achterzijde bewijst het:
Bij het persbericht werden deze foto's gepresenteerd:
De techniek was van een Fiat 850 Idromatic, dus halfautomatisch. Speciaal aan dit ontwerp waren de zijramen die toegang gaven tot de bank met geïntegreerde kinderzitjes. Ghia wist wie ze als doelgroep in beeld hadden: veel geld en in voor iets exclusiefs. De carrosserievorm en het licht-paarse interieur kwam je in 1966 inderdaad zelden tegen.
De auto was perfect afgewerkt en was voorzien van een aantal exorbitante ideëen die, als we er nu op terugkijken, helemaal niet zo vreemd blijken te zijn. Giugiaro zorgde ervoor dat dit onwerp meer om de vorm dan om de techniek ging.
De draaibare voorstoelen (wat dan weer handig was als je een minirokje droeg) hadden veiligheidsrugleuningen en er was een opvouwbare kinderstoel in de achterbank, te bereiken via een aparte toegang (door een klapraam aan de zijkant). Overal waren opbergvakjes te vinden: luxe bekleed en geschikt voor alles wat de moderne vrouw toen bij zich had. De instrumenten verdwenen en maakten plaats voor gekleurde lampjes, ook voor de snelheidsmeter. Er was ook nog een brandblusser die ook als bandenpomp gebruikt kon worden.
Meer foto's van de eerste presentatie:
In een Italiaans tijdschriftartikel:
In het Franse tijdschrift "Spirou" werd de Vanessa ook besproken: